Partner Şiddeti
Şiddet kavramı tarih boyunca hayatın her noktasında görülen bir kavram olmuştur ve şiddet partnerler arasındaki ilişkilerde de görülebilmektedir. Yakın partner şiddeti hem mevcut ilişkideki partnerden hem de eski partnerlerden zarar görmek olarak görülebilir. Bu şiddeti aile içi şiddet, eşler arası şiddet veya eş istismarı gibi farklı şekillerde isimlendirebiliriz. Türleri arasında fiziksel, duygusal/psikolojik ve cinsel şiddeti ve bunlara ek olarak takip etme(stalking) de sayılabilir. Psikolojik şiddet toplumda daha az fark edilen bir şiddet türüdür bu yüzden az görülüyor zannedilse de 61 milyon kadın ve 53 milyon erkek, partnerlerinden en az bir defa psikolojik şiddete maruz kaldığını belirtmiştir. Bu yüzden psikolojik şiddeti anlamak çok önemlidir.
Peki psikolojik şiddete maruz kaldığımızı nasıl anlarız?
İlk olarak kendinizi ve ilişkinizi değerlendirmek gerekir. Bu ilişkide güvende hissettiriyor mu, partnerimle eşit haklara sahip miyiz, partnerim üstümde baskı kuruyor mu, hayır deme hakkım var mı, fikirlerimi özgürce ifade edebiliyor muyum…vs gibi sorular partnerinizle olan ilişkinizi değerlendirirken yardımcı olabilir. Psikolojik şiddete maruz kalındığında özgüven düşüklüğü, yalnızlık, korku, huzursuzluk gibi hisler belirir. Kişinin psikolojisi ve benlik algısı önemli ölçüde zedelenir. Uzun süreli psikolojik şiddete maruz kalmada Travma Sonrası Stres Bozukluğu belirtileri gösterilebilir. Depresyon, anksiyete bozuklukları, yeme ve uyku bozuklukları uyku bozuklukları, madde kullanımı gibi daha büyük sorunlarla karşılaşılabilir. Unutmayın ki iyi hissetmek için ilişki kurarız, travma yaşamak için değil.
Şiddete maruz kalıyorsanız neler yapılabilir?
Yaşadığınız durumun normal olmadığını bir şiddetle karşı karşıya olduğunuzu anlamak önemlidir. Partnerinizle olan ilişkide sınır koymak gerekebilir. İstemediğiniz davranışlara hayır demeyi öğrenmelisiniz. Yakınlarınıza yaşadığınız durumu anlatmak çekinmeyin. Gerekiyorsa yardım alın. Ruh sağlığı uzmanlarından destek alın.
Partner şiddetinin nedenlerine bakacak olursak; genç yaşta evlenmek, alkol kullanımı, psikiyatrik bozukluklar, geçmişte olan şiddet öyküsü, İlişkide sık anlaşmazlık ve çatışma, ataerkil düşünceye sahip olma gibi faktörlerden bahsedebiliriz.
Partner şiddeti diğer tüm şiddet türlerinde benzer şekilde görüldüğü üzere kadınları daha fazla mağdur etmektedir. Kadınların fiziksel ve ruhsal sağlıklarına etki ederken kronik sağlık sorunlarına da neden olabilir. Şiddetin yoğunluğu ne kadar yüksekse kadınlar üzerinde olan etkisi de bir o kadar yüksek olmaktadır. Şiddete maruz kalmış kadınların uzun süre şiddete maruz kalmadan yıllar geçirse dahi hiç şiddete uğramamış kadınlara göre iki kat daha çok fiziksel ve ruhsal sağlık sorunlarla karşılaştığı ortaya konmuştur.
Peki kadınlar neden yakın partner şiddetine maruz kalmalarına karşın bu ilişkiden çıkmıyorlar? Hepimizin aklına gelebilecek, konuşulması gereken, partner şiddetini konuşurken merak edilen ve sorulan bir soru da ilişki içerisinde yakın partner şiddetine uğrayan kadınların neden bu ilişkiyi sonlandırmadıklarıdır. Bu kadınların ilişki içerisinde kalmaları kişisel, ekonomik, toplumsal ve çocuklarla ilgili nedenlerden kaynaklanıyor olabilir. Kadınlar korku, utanç, suçluluk gibi duygular yaşıyor olabilirler. Herhangi bir işte çalışmıyorlar, para kazanmıyorsa hem çocukların hem de kendisinin masraflarını ödeyemeyecek durumda olduğundan ilişkiyi devam ettiriyor olabilir. Yaşanılan kültüre göre toplumun bakışından utanabilme, ailevi, kültürel ve dini kısıtlamalar, ailenin ve arkadaşlarının çoğu zaman destek olmamaları gibi daha birçok sayılabilecek sebepten dolayı kadınlar yakın partnerlerinden şiddet görmelerine rağmen o ilişki içerisinde kalmayı tercih edebilirler.
Stj. Psk. Selin Kuru
KAYNAKÇA
Bulut, M., Aslan, R., & Arslantaş, H. (2020). Kabul edilmemesi gereken toplumsal bir gerçek:Yakın Partner Şiddeti
partner şiddeti. Sakarya Tıp Dergisi, 10(2), 334-347.
İlkkaracan, P., Gülçür, L., & Arın, C. (1996). Sıcak Yuva Masalı: Aile İçi Şiddet ve Cinsel
Taciz. İstanbul: Metis Yayınları.
Lewis, S. F., & Fremouw, W. (2001). Dating violence: A critical review of the literature. Clinical
psychology review, 21(1), 105-127.
Monson, C.M., Langhinrichsen-Rohling, J. (1998). Sexual and nonsexual marital
aggression: Legal considerations, epidemiology, and an integrated typology of
perpetrators. Aggression and Violent Behavior, 3(4), 369-389.